1. Pek çok tango’yu milonga ritmi ile çalabiliriz.
Bazılarının tamamını çalamasak da, bazı yerlerini (B veya C ‘lerini) çalabiliriz.
2. Bunun tersi de mümkün, pekçok milonga’yı da tango ritmi ile çalabiliriz.
Ama bazı milongalar var ki; asla tango ritmi ile çalmayız. Tango ritmi ile çalınması halinde melodik yapı bozulabilir. Parça lezzetsizleşir.
Örnekler;
9 de Julio Tango-milonga’dır
Hayal edin; milonga ritmi de, tango ritmi de koyun rahatlıkla hem çalınır hem dans edilir. Bestecisi de notasını ilk yayınladığında parçanın isminin altına tango milonga yazmıştır. Bu parçanın hem tango hem de milonga düzenlemeleri vardır. Ben düzenlememde C bölümünü milonga yazdım. A ve B ‘si tango.
Milonga de Mis Amores milonga’dır
Hayal edin, imkanı yok tango ritmi ile Milonga de mis amores ile dans edemezsiniz. size birşeyler yavan, ters hatta olumsuz gelecektir. Zaten bestecisi de notasını ilk yayınladığında milonga yazmıştır. Bu parçanın tango düzenlemesine de ben hiç rastlamadım.
Garua Tango’dur
Bu da bestecisinin yoğun Tango duyguları ile yazdığı bir örnektir. Hayal edin, imkanı yok milonga ritmi ile dans edemezsiniz. Bu parçanın da milonga düzenlemesine hiç rastlamadım.
Desde el Alma Vals’dir
Hayal edin, imkanı yok milonga veya tango ritmi ile dans edemezsiniz. Peki bu Vals’i R. Melo yani bir Arjantin’li bestelemese idi de Strauss besteleseydi olamaz mıydı.? Bence olabilirdi ve hiç de yadırganmazdı.
Arjantin Valsleri ile Viyana valsleri arasında ne fark vardır.?
1. Arjantin valsleri ilk evrelerde 2 sonraları 3 ve günümüzde intro dahil 4 bölümlüdür.
Viyana valsleri de genellikle 6 bölümlüdü. Yani daha uzundur. Bence bu yüzden Arjantinde Valsecito denilmektedir. Arjantin’de valsler bestelenmeden çok önceleri Orta Avrupa’da/Viyana’da demin bahsettiğim form da -daha uzun- valsler bestelenmişti.
2. Arjantin valslerinde parçanın sonunda genellikle bandoneon’un çaldığı varyasyonlar (trio) vardır. Tıpkı Arjantin Tango’da olduğu gibi. Bu tarz variasyonlar Viyana valslerinde yoktur.
Neden tango milonga denilebilir de tango vals denilemez?
Kafları karıştırmamak için, hiçbir müzik terimi kullanmadan yapılacak açıklama bence şöyle olabilir.
İKİ NEDENİ VAR:
1. Tango ve milonga benzer müzik matematiğine sahiptirler. Bu yüzden melodi bozulmalarının olmaması halinde aralarında ritm transferi mümkündür.
2. Vals veya valsecito, Tango ile benzer müzik matematiğine sahip değildir. Aralaında ritm transferi mümkün değildir. Bu yüzden Tango Vals denilememektedir.
Müzik matematiğinin tarifi ilgilenenlere ayrıca yapılır…))
Son bir soruya cevap.
Bir Tango parçası Vals olur mu/olabilir mi?
Eğer müzik bilginiz yeterli ise ve düzenleme sırasında mecburen oluşacak melodi deformasyonu sizi başka bir parça yaratma noktasına getirmez ise, bir tango’yu -tamamını olmasa bile bir bölümünü- vals gibi çalabilirsiniz.
Çok zor ve bu sebeple de çok nadir olan bu denemenin bence en güzel örneği Necdet Koyutürk’ün kendi parçası Papatya’ya yaptığı düzenlemedir. Bu ensturmantal çalışmada Papatya tango, bolero ve kısa bir bölümünde de vals olmuştur. Bu düzenlemeyi, yeni sezonda ara ara milongalarda çalmayı düşünüyorum.
Tango dolu sevgilerimle,
Özdener Koyutürk