İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın ”18. Uluslararası İstanbul Film Festivali” açılış galasında ”olağanüstü sanatsal değerde” bir film izledik. Sanat açısından bu değerlendirmeyi, ben kendi görüşümle, özellikle ”Tango” adlı filmde sadece müzik türlerinde Tango’nun gerek seslendirme, yorum, görüntü ve dans figürleri yönetiminin ve uygulanmasının çok başarılı bir seviyeye ulaşması bakımından olduğu kadar, her şeyden önemli olarak ”sinema ile müzik” sanatlarını birleştirmedeki üstün çizgi yönünden yapmaktayım…
Bence ”Tango” filmi gerek ”Tango” müziğinin dünyadaki ölümsüzlüğünü yansıtması, gerekse sinema sanatında ”duygu ile teknik” öğelerini yönetme ve görüntüleme açısından muhteşem bir film…
Bu değerlendirmemi ve yorumumu belki bazı okurlarımız biraz abartılı bulabilirler. Ancak, olayın niteliği açısından görünen gerçek değişmese de, ”Tango” filmini ve özellikle müziğini ve danslarını başından sonuna kadar içten bir duygusallık ve büyük heyecanla izlediğimi de açıkça belirtmeliyim! Bu durumun, çocukluğumdan beri müzikte tangoyla olan bağlantımın ve bende yarattığı etkinliğin rolü olduğu kuşkusuz… Tango, dünyayı kapsayan niteliğiyle ”evrensel” ve zaman tanımayışıyla ”ölümsüz” bir müzik.. Böylece, tango başlıbaşına ”yaşam” ı içeriyor.
Şimdi, ”Tango” filminin yaratıcılarına bir göz atalım:
Bu filmin başarılı oluşunda katkısı bulunanların başında yönetmen Carlos Saura’ yı saymak herhalde doğru bir saptamadır. Şöyle ki Carlos Saura, sadece Arjantin’in ayrıca B. Amerika (Hollywood) ve Avrupa’nın çeşitli yapımlarının başarılı yönetmeni olmanın ötesinde, özellikle ”tango” ya olan tutkusu ve Latin Amerika müzik türlerine olan yakınlığı ve bu konulardaki bilinçli kişiliğiyle değerlendirilir. ”Tango” konusunda ülkemizde bir otorite sayılan ve ”Arjantin Ulusal Tango Akademisi” üyesi değerli dostum Fehmi Akgün’ ün gazetemizde yayımlanan yazısındaki bilgiye göre: Festivalde yer alan ”Tango” filmini yapma düşüncesi önce prodüktör Juan Carlos Codazzi’ den doğmuş, bunun üzerine yönetmen Carlos Saura, ünlü besteci Lalo Schifrin ile buluşarak bu filmin müziğini saptama noktasına gelmişler. Carlos Saura’nın çocukluğundan beri Arjantin müziğine ve tangoya düşkün olduğunu, ayrıca annesinin bir piyano virtüozu olduğunu da Fehmi Akgün’den öğreniyoruz. ”Tango” filminin en başarılı ikinci adamı, özellikle filmdeki hem birkaçı kendi tango bestesi, hem de orkestranın seslendirişteki mükemmelliğiyle derin, duygulu ve gereğiyle coşkulu müzik etkinliği yaratan Lalo Schifrin. Besteleriyle ve özellikle film müzikleriyle ve tüm dünyanın onu caz müziği ustası olarak bildiği Lalo Schifrin, aslında Arjantinli olarak tango yorumcusu, piyanist ve orkestra yönetmeni alanlarında üstün bir müzisyendir. Schifrin’in ayrıca tangonun çağdaş yaratıcısı ve büyük ustası Astor Piazzola ile birlikte çalışmaları olmuştur. Gelelim ”Tango” filminin üçüncü önemli sanatçısı olan görüntü yönetmeni İtalyan Vittorio Storaro’ ya… ”Oscar” ödülü kazanan V. Storaro’nun Tango filminde gerek senaryo, gerek müzik ve aksiyon açısından uyguladığı görüntü yönetimi, başarının temel dayanaklarından sayılmıştır. Juan Carlos Copes, Ana Maria Steckelman, Carlos Rivarola’ nın çarpıcı koreografileriyle oynayan sanatçılar Miguel Angel Sola, Cecilia Narova, Mia Maestro ve diğerleri izleyenlere unutulmaz anlar yaşatıyorlar. Ünlü yaratıcı Discepolo’ ya göre: ”Tango, dansedilen hüzünlü bir düşüncedir.”
SELMİ ANDAK
Cumhuriyet Gazetesi 24.04.1999