Hangi düğündü? Neredeydi? Kız tarafının mı, erkek tarafının mı çağrılısıydık?
Moda Deniz Kulübü olabilir mi? Yoksa karşı yakaya mı geçmiştik?
Orkestra bir tango çalıyordu, solist o tangoyu söylüyordu: ”Papatya gibisin beyaz ve ince” …
Yıllar sonra sözdizimine de tutkunluk duyacağım bir tango dizesi: ”Papatya gibisin, beyaz ve ince” …
Çarçabuk ”Türkçe tangolar” a tutuluyorum. İstanbul Radyosu’nda bol bol tango. Bol bol mu? Yoksa
haftanın belli günlerinde, belli saatlerde mi? Necdet Koyutürk Orkestrası. ”Papatya” zaten Necdet
Koyutürk ‘ün bestesi, sözler de onun. Solist, Şecaettin Tanyerli .
Ama ne oluyorsa oluyor, yıllar apar topar geçip gidiyor. Tango, güzelim Türkçe tangolar
hayatımızdan biraz uzaklaşıyor.
İkiye iki mi, dörde dört mü tango adımları atan hanımlar, beyler birer ikişer azalıyor. Tango yalnızca
düğünlerin müziği, şarkısı olup çıkacak.
Birbirinden değerli tango bestecileri usul usul kenara çekilecekler; unutulmaz tango şarkıcıları
ortalıktan kaybolacak.
Oysa Türkçe tangolar, Cumhuriyet dönemi ‘his tarihi’ mizin en önemli belgesidir. Cumhuriyet
döneminin bütün gönül hikâyelerini onlardan yola çıkarak kaleme getirebilirsiniz.
Böylesi bir zenginlik nasıl göz ardı edilebilirdi?
Edilecekti, çünkü toplum ve birey değişiyordu. Arjantin tangosuna hiç benzemez Türkçe tangolar;
ılık, uysal, kırgın, isteğinin yıldızı sönmüş, bütün duygu fırtınaları kalpte kalmış… Toplum bu gönül
inceliğini hızla yadsımaya koyulmuş… Bir tek Esin Engin …
Yedi sekiz yıl önce televizyonda konuğum olan büyük tango şarkıcısı Zehra Eren , eski bir
tangosunu, üstelik kendisi için bestelenmiş bir tangoyu kendi sesinden dinlemeye tahammül
edememiş: ”Lütfen durdurun, bugünün dünyasında, şarkı sözü diye insanların vaktiyle yatak
odasında bile birbirlerine söylemedikleri sözlerin bağıra çağıra söylendiği bugünde bu zavallı
tangoları bir hatıra olarak saklayalım, lütfen!” demişti.
Kalakalmıştık. Artık Tarkan ‘lar geliyordu…
Necdet Koyutürk bir tangosunda: ”Sana son bir teselli / Bu tango şimdi” diyor…
Bununla birlikte Türkçe tangonun bir gün yeniden gündem kazanacağına inandım durdum. Seyyan
Hanım ‘ın sesi, İbrahim Solmaz derken, yenilerde Erdener Koyutürk gerçek bir kadirbilirlikle
babasının eserlerini dört ayrı albümde derlemiş: Taş Plaklarda Tango, Bir Ömür Tango, Pop Tango,
Dünden Bugüne Tango.
Bir Ömür Tango’da ”Yalnızlar Rıhtımı” . Üst üste defalarca dinledim. Birden siyah-beyaz o film,
gencecik Çolpan İlhan, Sadri Alışık; Ali Kaptanoğlu ‘nun buram buram Attilâ İlhan kokan o tango
sözleri: ”Bir sabah yapayalnız öleceğim belki / Ardımda kalacak yalnızlar rıhtımı” … Yasemin
Esmergül ‘ün boğuk sesi… Lütfi Ö. Akad sanki yine ”Motor!” diyor. Ve Necdet Koyutürk’ün o kadar
başarılı bestesi; hayli hırçınlık karışmış müthiş bir tango!
Bu albümler yeni yılın en anlamlı armağanı oldu.
”Yalnızım yalnızlık tutuyor kan gibi” …
”Bilsem söyler miydim gizli hislerimi” …
”Sevgi nedir anlayabilsem / Çılgınca sevebilsem” …
”İpek saçlarının altın gölgesi” …
Erdener Koyutürk babasının adını ve değerli emeğini yaşatmakla kalmıyor; bu albümler, bir yandan
da, daha düne kadar nasıl çabalı müzik çalışmalarının yurdumuzda gerçekleştirildiğini, nasıl bir
‘düzey’ in sesten çalgıya, besteden güfteye korunduğunu açık seçik gözler önüne seriyor.
”Dinle sevgili dinle! / Çok zaman var, yalnızım!”
Evet, kaç gündür Türkçe tangoların, Necdet Koyutürk imzalı tangoların ”öksüz kalbini” dinliyorum.
Takvimde İz Bırakan:
”Aziz okuyucular, bize gelen ve tango olarak bestelenmesi muhakkak en samimi ve kibar bir lisanla
rica edilen güftelerin tangoya ve besteye elverişli olsun olmasın ancak hemen bestelenivermesine
şimdilik imkân yoktur. (…) Ben aldığım bu kabil güftelerin hiçbirisini kaybetmek veya geri göndermek
gibi nezaket harici bir harekette bulunmamakla beraber, onların üzerine birer tarih ve ilerde
bestelenip tamamlandığı zaman haberdar edilmek üzere sahibinin adresini yazarak…” Necdet
Koyutürk , Radyo Haftası, 13 Ekim 1951…
SELİM İLERİ
Cumhuriyet Gazetesi 01.01.1999